Je kind geniet van jouw aandacht. En terecht! Bij jou voelt hij zich het fijnst. Hij houdt je aandacht het liefst zo lang mogelijk vast. Helemaal niet erg, tot op zekere hoogte natuurlijk. Als je kind aanhoudend om je aandacht blijft vragen, niet kan wachten of bijvoorbeeld alleen door jou verschoond wil worden, kan dat erg lastig zijn. Je kunt het gevoel krijgen dat het nooit genoeg is, wat je ook doet. Dat noemen we claimgedrag. Je hebt dan misschien de neiging om afstand van je kind te nemen. En juist even geen aandacht te geven. Maar is dat wel een goed idee? Heeft je kind je niet júist heel hard nodig? Het is handig om te weten waarom je kind claimgedrag vertoont.
Je kind begrijpen
Claimgedrag is best een goed teken. Je kind voelt zich bij jou emotioneel héél veilig. Hij vertrouwt je. Jij bent zijn veilige haven. Mooi om te horen, toch? Je kind is veilig aan je gehecht. Dat zie je op drie manieren:
- Je kind blijft dicht bij jou in de buurt als het bang is of verdrietig. Of honger heeft.
- Jij kunt je kind makkelijker geruststellen dan iemand anders.
- In een onbekende omgeving ben jij de veilige, vertrouwde basis van waaruit je kind de wereld kan ontdekken.
Andere oorzaken
Je kind heeft je nabijheid dus gewoon nodig. Maar, er kunnen ook andere oorzaken zijn voor claimgedrag. Angst en onzekerheid kunnen claimgedrag verergeren. Logisch, want jij bent degene die ze kan helpen van hun onbehaaglijke gevoel af te komen als ze zich alleen, boos, teleurgesteld of verdrietig voelen. Of als ze zich vervelen.
Claimgedrag kan ook aangeleerd zijn. Misschien is je kind gewend dat er veel voor hem wordt gedaan. Hoe meer hulp je biedt bij dingen die hij zelf al kan, hoe meer het kind van jou gaat eisen. Regel jij het niet? Dan raakt je kind in de war. Je kind gaat huilen, wordt boos of hangerig. Ook in een drukke omgeving kan je kind jou meer gaan claimen. Hij heeft dan behoefte aan meer aandacht dan jij kunt geven. Hij wil zich emotioneel veilig voelen. Eigenlijk vraagt je kind dus niet zo zeer om aandacht, maar om hulp bij het leren omgaan met negatieve gevoelens. Heel normaal dus!
Tip: Zelf doen!
Claimgedrag en emotionele zelfstandigheid horen bij elkaar. Leer je kind van jongs af aan in kleine stapjes dat hij emotioneel moeilijke dingen zélf kan oplossen. Geef dus niet te snel hulp en advies. Geef je kind de ruimte om dingen op zijn eigen manier te doen, eigen fouten te maken en eigen ontdekkingen te doen. Goed voor zijn (zelf)vertrouwen!
Wat kun je doen?
- Observeer, kijk en leer! Op welk moment vraagt je kind aandacht? En hoe? Misschien herken je een patroon. Zo kun je er makkelijker op inspelen.
- Negeer signalen niet, maar reageer. Verplaats je in het gevoel van je kind. Negeer zijn signalen nooit, dat werkt averechts. Je kind gaat zijn signalen herhalen en groter maken. Hij wil immers gezien én gehoord worden door jou.
- Benoem. Geef een reactie waaruit blijkt dat je je kind begrepen hebt. Benoem zijn gevoel. Bijvoorbeeld: ”Je bent verdrietig, hè?” of “Zo te horen ben je erg boos.” Als het klopt wat je zegt, voelt je kind zich begrepen.
- Vraag door. Vraag wat je kind graag wil. Wat verwacht hij van jou? Help je kind om zijn vraag aan jou te formuleren. Niet door deze in te vullen, wel door goed te luisteren en dóór te vragen. Is je kind nog jong? Kijk dan goed naar zijn lichaamstaal.
- Bied structuur en houvast. Leg uit dat je er altijd bent, maar dat je soms ook iets anders moet doen. Vermijd het woordje ‘maar’. Dus niet: “Ik wil ook graag een toren bouwen met jou, maar ik heb nu geen tijd.’’ Beter is: “Als ik klaar ben met de vaat, hebben we rustig de tijd om samen te bouwen."
- Oefen! Vindt je kind het lastig om jou los te laten? Oefen dan met weggaan. Vertel dat je even naar de wc moet, maar dat je altijd weer terugkomt. Ga dan ook. Na een paar keer – en wat tranen - begrijpt je kind dat jij écht terugkomt. Zo krijgt je kind vertrouwen in de wereld om zich heen.
- Maak écht contact. Laat je kind weten dat je graag bij hem bent. Zorg dat je échte aandacht geeft. Wees dus letterlijk met je aandacht bij hem en leg die telefoon eens even weg. Zo ervaart je kind dat hij ook aandacht van jou krijgt zónder er om te hoeven vragen.
- Geef veel positieve waardering en bevestiging. Juist als je kind claimend gedrag vertoont, is het de moeite waard om de positieve dingen te benadrukken. Al zijn ze maar klein. “Wat fijn dat je je beker op het aanrecht hebt gezet!” Als je goed kijkt, is er altijd wel een complimentje te geven.
- Heb vertrouwen! En leer je kind stap voor stap dat hij óók anderen kan vertrouwen. Met jou erbij, mag iemand anders je kind misschien wél verschonen. Vergeet ook niet samen plezier te maken. Speel sámen met andere kinderen en volwassenen. Langzaam maar zeker doe jij een stapje terug. Zo bouw je aan vertrouwen. Daardoor leert je kind lekker spelen. En dat is goed voor zijn ontwikkeling!
Tip: Kiekeboe!
Tot 1,5 of 2 jaar kan je kind het heel moeilijk vinden om gescheiden te worden van jou. Soms wel tot ze een jaar of 4 zijn. Op deze leeftijd zijn kiekeboe-spelletjes en verstoppertje spelen een aanrader! Zo leert je kind dat je héél kort weggaat, maar altijd weer terugkomt.
Klaar voor de toekomst?
Op onze kinderdagverblijven stimuleren we kinderen spelenderwijs om zich te ontwikkelen. Samen met leeftijdsgenoten ontdekken ze hun talenten en leren ze zorgen voor zichzelf, elkaar en de wereld om hen heen. Ieder kind op zijn eigen tempo en zijn eigen manier.