Pedagogisch specialist bij Partou Ardi van Wiechen vertelt: “Het is natuurlijk geweldig als je een huis hebt gevonden dat naar je zin is. Maar als verhuizen iets met zich meebrengt, is het wel stress. En die is van invloed op kinderen.”
Ritme en rituelen
Om de stress de baas te blijven, geldt eigenlijk voor alle kinderen dat het tijdens deze vaak rommelige periode belangrijk is om zo veel mogelijk het ritme en de rituelen aan te houden die ze gewend zijn. Ardi: “Je zult zien dat dat rust geeft bij kinderen. Kinderen leven van moment naar moment, volgens een vaste volgorde. Maak ook elke dag tijd voor je kind, geef hem of haar die één-op-één-aandacht. Veel knuffelen, nabijheid en geborgenheid; dat helpt ontzettend.”
Het is ook goed om uit te leggen waarom jullie gaan verhuizen en het positief te benaderen. Als kinderen aan jou zien dat je er blij van wordt en er zin in hebt, durven ze erop te vertrouwen dat het iets positiefs is en worden ze er zelf ook enthousiast en nieuwsgierig van.
Verhuizen met een baby
Bij baby’s denk je misschien: ach, wat zullen die van een verhuizing merken? “Baby’s voelen feilloos stress aan bij hun ouders, daar hebben ze voelsprieten voor”, legt Ardi uit. “Je spreek- en werktempo veranderen en je hartslag gaat omhoog. Baby’s spiegelen die stress en worden daardoor zelf ook onrustiger. Probeer dus uit die vicieuze cirkel te blijven.”
Verhuizen met een dreumes
Als dreumesen íets leuk vinden, is het wel in- en uitruimen. Dus geef ze een verhuisdoos waar ze hun eigen spulletjes in mogen doen en die ze zelf mogen meeverhuizen. Laat je dreumes deze doos ook zelf uitpakken in zijn of haar nieuwe kamer. “Dat geeft controle: je weet dan wat er met je spullen gebeurt”, aldus Ardi. Een idee is ook om je dreumes een verhuisdoos te laten versieren. “Dat is allemaal voorbereiding. Kinderen verwerken wat ze meemaken in spel.”
Ze adviseert bovendien om de nieuwe kamer van je dreumes zo veel mogelijk hetzelfde te laten als in het oude huis: “Die herkenbaarheid voelt vertrouwd. Dus geef kinderen tot een jaar of 4 nog geen nieuw bed, maar neem het oude mee.”
Verhuizen met peuters, kleuters en jonge bso-kinderen
Peuters, kleuters en jonge bso-kinderen willen graag invloed uitoefenen, dat geeft controle. “Dus hoe leuk is het als je met je oudere kind de kleur op de muur gaat bepalen. Dat de bso-kinderen vast een tekening gaan maken van de inrichting van hun slaapkamer”, zegt Ardi. “Op die leeftijd kan er dan misschien wél een nieuw bed komen.” Maak in het nieuwe huis ook zo snel mogelijk de kamer van je kind op orde, zodat hij of zij direct een fijne eigen plek heeft.
Niet te vroeg voorbereiden
En dan de voorbereiding: wij volwassenen hebben de klok, maar jonge kinderen leven in het moment. Bereid ze dan ook niet té vroeg voor, is het advies van Ardi. “Vertel je kind niet te vroeg over de verhuisplannen. Ze hebben dat tijdsbesef nog niet en het kan onzeker maken als het onduidelijk is wanneer jullie gaan verhuizen.” Een idee is om het visueel te maken met een aftelkalender met stickers, zodat je kind ziet hoe lang het nog duurt.
Sociaal leven en nieuwe omgeving
Op deze leeftijd draait het ook niet meer alleen om het oude en nieuwe huis, maar ook om een sociaal leven dat kinderen achter moeten laten. “Misschien mogen de vriendjes een keer komen kijken in het nieuwe huis, zodat je kind zelf een rondleiding kan geven. Zorg ook voor een mooi en fijn afscheid op school en de bso, in overleg met de leerkrachten en pedagogisch medewerkers.”
Belangrijk is dat kinderen na de verhuizing zo min mogelijk in een gat vallen. Een verhuizing in de zomervakantie is bijvoorbeeld niet zo handig. Probeer ook alvast met nieuwe buren en kinderen contact te maken. Loop eens in de buurt rond: waar is de supermarkt, waar is het station, waar is de school? Ga kijken op de nieuwe school, bso of het kinderdagverblijf. “Daar werken wij bij Partou ook aan mee”, vertelt Ardi. “We hebben een wenperiode voor nieuwe kinderen. Daarvoor kunnen ouders een afspraak maken met onze locatiemanagers.”
Verhuizen met oudere kinderen
Kinderen van 8 jaar en ouder hebben al een enorm sociaal leven. Een verhuizing heeft dus veel impact. Kinderen van die leeftijd zijn bezig om een plek te verwerven in een groep of zijn daar net in geslaagd, en dan moeten ze weg.
Het is belangrijk dat je zo veel mogelijk met je 8-plusser praat. Haal zijn of haar huidige vriendengroep in huis en ga het gesprek aan. Hoe kunnen ze nog contact blijven houden? Als er afscheid genomen moet worden van (sport)clubs, ga dan vooral samen op zoek naar een nieuwe club en draai alvast een keer mee om te voelen en ervaren hoe het daar is. Geef eventueel een afscheidsfeestje, als je kind dat wil. “Voor kinderen van deze leeftijd ben je vaak meer een coach dan de opvoeder. Sluit vooral aan bij hun behoeften”, aldus Ardi.
Afscheid nemen
Wil het idee van de verhuizing echt landen, is het heel belangrijk dat je afscheid neemt. “Bij een dreumes en peuter doe je dat door voor de laatste keer door het oude huis lopen en te zwaaien: ‘Dag keuken, dag slaapkamer, dag voordeur, wij gaan naar ons nieuwe huis! In dit huis komen weer nieuwe mensen wonen!’ En dan ga je naar het nieuwe huis: ‘Hallo nieuw huis!’ en loop je daar weer een rondje. Zo wordt het onbekende terrein bekend.”
Tijd voor nieuwe dingen
Voor je kind is het goed om te beseffen dat een afscheid misschien verdrietig maakt, maar dat er altijd iets nieuws voor terug komt. Voordat ze afscheid nemen, moeten kinderen dan ook weten wat het vervolg is. Probeer je kind nieuwsgierig te maken naar dat nieuwe.
Mogelijke terugval
Bij jongere kinderen kan het zo zijn dat ze bij een verhuizing een terugval krijgen. Waren ze zindelijk, gaan ze mogelijk weer in hun broek plassen. Of ze gaan slechter slapen. “Dat is een heel logisch gevolg van een grote verandering in een jong leven”, zegt Ardi. “Leg daar vooral niet te veel druk op. Heb geduld, begrip en accepteer het zoals het is. Elk huis heeft ook z’n eigen geluiden en daar moet je aan wennen. Kijk waar die geluiden vandaan komen en ga daar samen naar op zoek.”
Als je kind eenmaal gewend is, komt dat vaste ritme vanzelf weer. Ardi: “Kinderen zijn ook echt wel flexibel, zolang ze die vaste basis maar hebben: geborgenheid, ritme, aandacht. Dan komt het goed.”